Voorlichtingsbijeenkomst BBGG over PSD2

Op woensdag 18 september organiseerde het Bondenberaad Groot Goes (BBGG) in De Spinne een voorlichtings-bijeenkomst over de introductie van het zogenaamde PSD2-systeem, een nieuwe Europese wet voor het betalingsverkeer. De voorlichtingsbijeenkomst werd bezocht door ruim 60 belangstellenden en werd verzorgd door de heer Samuel van Daalen van bureau Van Daalen Advies uit Goes.

Voordat de heer Van Daalen zijn inleiding begon benadrukte BBGG-voorzitter Hans de Jonge het belang van deze voorlichting. Immers: nu PSD2 de mogelijkheid voor banken opent om anderen toegang te geven tot je eigen betaalrekening, dan wel anderen (zogenaamde ‘derden partijen’) daarop toezicht te laten uitoefenen, te laten beheren enz. ontstaan er risico’s. Hoe is het bijvoorbeeld met de privacy geregeld? Hoe veilig is dit allemaal? Wat hebben we eraan? Wat betekent het als je wel of niet meedoet? Enz., enz. Van Daalen gaf de volgende uiteenzetting over PSD2:

Wat is PSD2?
Wat vrijwel niemand zich realiseert is dat we al vele jaren ons betalingsverkeer regelen via PSD1. Op basis daarvan maken wij tot nu toe giraal geld aan elkaar over, gebruiken we pasjes, kunnen we machtigingen verlenen enz. Kenmerkend voor PSD1 is dat de klant zelf de baas is over de eigen betaalrekening. Dat systeem is volgens Europa aan vervanging toe. Er moeten meer mogelijkheden komen, er moet ook meer marktwerking komen, waardoor kosten dalen enz. Daarom is er nu PSD2: de nieuwe Europese wet voor betalingsverkeer. Vroeger had u alleen zelf toegang tot uw betaalrekening bij uw bank. Door PSD2 kunt u “derde partijen” toegang geven tot uw online betaalrekening.

Wat heeft u aan PSD2?
De nieuwe wet maakt nieuwe diensten mogelijk. Het is een alternatief voor betalingen via webshops, dus bijv. i.p.v. iDeal of creditcard. Ook wordt het mogelijk om een “derde partij” een digitaal huishoudboekje voor u op te laten stellen, waarin al uw ontvangsten, betalingen en besparingen overzichtelijk worden weergegeven. PSD2 biedt ook nieuwe mogelijkheden voor betalingen in winkels. Verder wordt saldo checken aan de kassa nu eenvoudig mogelijk.

Wat is een “derde partij”?
Dat is een partij (meestal een bedrijf) die een vergunning van de toezichthouder heeft gekregen. Zo’n partij verzorgt betalingen of maakt bijvoorbeeld een digitaal huishoudboekje. Het kunnen banken zijn, maar ook telecombedrijven, supermarkten, webwinkels, enz.

U beslist!
Een “derde partij” heeft alleen na uw toestemming toegang tot uw betaalrekening. Geeft u geen toestemming, dan is er dus ook geen toegang!

Waarom zou u toegang verlenen?
U verleent toegang tot uw betaalrekening om namens u te betalen of om meer inzicht in uw uitgaven te krijgen.

Als ik niks doe, wat verandert er dan?
Niets. De manier waarop u nu werkt, blijft precies hetzelfde. Dat is wettelijk zo geregeld. Alleen als u van nieuwe diensten gebruik wilt maken, kan u een “derde partij” toestemming verlenen. U hoeft nu dus helemaal niets veranderen.

Automatische (periodieke) overboekingen
Maakt u gebruik van automatische of periodieke overboekingen? Dan verandert er helemaal niets. U hoeft geen actie te ondernemen. Datzelfde geldt voor automatische incasso’s en bestaande machtigingen.

Blijft dat zo?
Vooralsnog wel. Er is geen aanleiding om te verwachten dat dit op (korte) termijn gaat veranderen.

Is PSD2 veilig?
Ja. Een “derde partij” moet eerst een vergunning aanvragen en dus aantonen dat zij een betrouwbare partij zijn. De toezichthouder controleert of zo’n partij zich aan de regels houdt. Daarnaast moet u altijd zelf eerst toestemming geven. Dat gaat niet ongemerkt.

Hoe geeft u toestemming?
Dat verschilt per “derde partij” en per bank. Het proces van toestemming geven verloopt via de website van uw bank. U moet daarop dus eerst inloggen met behulp van uw smartphone, Digipass of scanner.

Kunt u een verleende toestemming intrekken?
Ja, dat kan. En trekt u in, dan is de toestemming ook direct beëindigd. Verleende toestemming voor informatiediensten verloopt automatisch na 90 dagen.

Hoe zit het met mijn privacy?
Een “derde partij” mag de gegevens van uw betaling niet met een andere partij delen. Uw gegevens worden dus niet openbaar. Maakt u geld over of ontvangt u geld van iemand die aan een “derde partij” toestemming heeft verleend? Dan worden uw gegevens voor die “derde partij” wel zichtbaar, maar ook dan mag die partij niets met uw gegevens doen. De toezichthouder controleert of die “derde partij” zich aan de regels houdt.

Geen toegang, minder mogelijkheden?
Als u geen toegang tot uw betaalrekening geeft, heeft dat in principe geen gevolgen voor u. Er zijn wel mogelijke gevolgen te bedenken. Als u bijvoorbeeld geld wilt lenen, kan een geldverstrekker u vragen om toegang tot uw betaalrekening. Het is voor zo’n partij dan vrij eenvoudig om aan de hand van uw inkomsten en uitgaven te analyseren of u wel voor een lening in aanmerking kunt komen. Geeft u geen toestemming tot toegang tot uw betaalrekening? Dan zou een geldverstrekker kunnen besluiten u geen geld te lenen of een hoger rentepercentage te berekenen. De keuze blijft aan u of u toestemming verleent of niet’.

Als u dit allemaal leest dan zegt u waarschijnlijk: ‘dat ziet er goed uit, daar kan ik makkelijk en zonder risico’s aan mee doen’. Dat kan op zich. Maar, wat ons tijdens de toelichting erg duidelijk werd is dat PSD2 voor de consument zo goed als geen voordelen biedt, eigenlijk alleen maar (mogelijke) nadelen. Het wordt, zeker voor senioren, ingewikkelder en onoverzichtelijker, zo is de verwachting, omdat er nog meer partijen ‘aan je deur staan te rammelen’ om diensten voor je te verrichten, terwijl je niet weet of dat allemaal betrouwbare diensten zijn. Advies van Van Daalen tijdens de bijeenkomst, ondersteund door een ex-bankmedewerker die de bijeenkomst bijwoonde, is dan ook: doe niet mee! Als je tevreden bent met je huidige dienstverlening laat die dan zo. Zoals gezegd kan alles bij het oude blijven.

En wat betreft de mogelijke bezwaren van het niet meedoen, zoals Van Daalen hierboven schetst, zegt hij ‘die moet je dan maar nemen en kijken of er nog andere mogelijkheden zijn’.

Voor nu is dus het belangrijkste advies: doe niet mee en wees wantrouwig ten opzichte van allerlei aanbiedingen die de komende tijd, hetzij via e-mail, hetzij via reclamedrukwerk bij u binnen komen. Advies is verder om, als u zelf niet kunt vaststellen of iets betrouwbaar is of niet, uw bank of een andere deskundige te raadplegen. U kunt sowieso de hulp van een ouderenadviseur van SMWO inroepen.

Waren er ook nog voordelen van PSD2? Ja, de kosten die de banken voor hun dienstverlening in rekening mogen brengen gaan omlaag. We weten nog niet hoeveel, maar dat zit in deze nieuwe wetgeving besloten.

Hans de Jonge